Przypomnij sobie sytuację, gdy w Twoim domu zabrakło prądu. Jakie emocje Ci wtedy towarzyszyły? Prawdopodobnie była to irytacja, bo zrobienie herbaty stało się niemożliwe, a może nawet złość, jeśli stało się to podczas ważnej rozmowy ze współpracownikami. Dostęp do energii elektrycznej jest niezbędny w prawie każdej dziedzinie życia. Sprawia, że codzienne czynności stają się łatwe i przyjemne. Rozpowszechnienie dostępu do energii umożliwia rozwój w wielu dziedzinach na poziomie globalnym. Niestety eksploatacja zasobów energii pociąga za sobą negatywne skutki. Dlatego właśnie musimy zacząć oszczędzać energię już dziś. 

Dlaczego oszczędzanie energii jest ważne?

Na co dzień nie zawracamy sobie głowy myślami o tym, skąd wziął się prąd w kontakcie, co musi się stać, żeby po naciśnięciu włącznika zapala się żarówka lub dlaczego zimą grzejniki są ciepłe. Nie zdajemy sobie sprawy, że aby dostarczyć energię do naszych domów, niezbędne jest jej wytworzenie z rozmaitych surowców. Nie mamy świadomości, jak ich eksploatacja wpływa na środowisko, w którym żyjemy lub będą żyć kolejne pokolenia. Warto oszczędzać energię, ponieważ:

• zużywamy ją szybciej niż jesteśmy w stanie wyprodukować ‒ najczęściej używane źródła energii to węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny ‒ aby powstały, potrzebne są tysiące lat,
• większość jej źródeł nie może być ponownie wykorzystana i odnowiona ‒ nieodnawialne źródła energii stanowią 80% zużywanego paliwa,
• w procesie spalania węgla i innych paliw kopalnych do środowiska emitowane są substancje, które wpływają toksycznie na organizmy żywe,
• przyczynia się  to do zmniejszenia śladu węglowego,
• inwestycja w urządzenia, żarówki i systemy  energooszczędne pozwala zmniejszyć koszty rachunków od 5 do nawet 15%, 
• możemy przeciwdziałać utracie naturalnych siedlisk, które w wyniku fragmentacji ziemi związanej z działaniami przemysłu energetycznego, ulegają degradacji,
• poprawia się jakość naszego życia ‒ obniżenie emisji toksycznych gazów zmniejsza ryzyko alergii, astmy, wysypek i bólów głowy. 

Ile energii zużywają Polacy?

W 2020 roku Główny Urząd Statystyczny opublikował raport z badań dotyczących zużycia energii w gospodarstwach domowych. Wynika z niego, że średnie zużycie prądu na jednego mieszkańca w ciągu roku w Polsce wynosiło 797,5 kWh. To odpowiada zużyciu prądu podczas 4788 godzin oglądania telewizji, czy prawie 400 godzin gotowania wody w czajniku. Prywatnie domy i mieszkania zużywały około 18% wykorzystywanego w Polsce prądu. Mniej energii było produkowane z węgla kamiennego i drewna opałowego. Za to zwiększyło się wykorzystanie gazu i w mniejszej części kolektorów słonecznych oraz pomp ciepła. Jednak nadal węgiel kamienny jest najczęściej eksploatowanym paliwem do ogrzewania domów i wody, co stawia Polskę na czołowym miejscu wśród krajów Unii Europejskiej. W większości polskich domów znajdowały się podstawowe urządzenia elektryczne, takie jak: odbiorniki telewizyjne, pralki automatyczne, chłodziarko-zamrażarki. Po raz pierwszy w 2018 roku żarówki tradycyjne stanowiły mniejszy odsetek (20,5%) niż diodowe (44,9%). 

Warto podkreślić, iż emisja szkodliwych związków do atmosfery w Polsce nadal jest zbyt duża w stosunku do wymagań stawianych przez Unię Europejską. Za wolno odchodzi się od konwencjonalnych źródeł energii na rzecz tych mniej emisyjnych oraz odnawialnych. Z kolektorów słonecznych w 2018 roku korzystało tylko jedno gospodarstwo domowe na 52, a z pomp ciepła jedno na 200. 

Oszczędzanie energii dla każdego

Inwestycje w technologie o niższej  emisji toksycznych gazów do atmosfery oraz mniejszej ilości zanieczyszczeń trafiających do wód i gleby powinny być jednym z priorytetów rządów na całym świecie. Działania każdego z nas również mają realny wpływ na środowisko. Warto zainteresować się sposobami oszczędzania energii, także w celu obniżenia rachunków. 

Instalacja odnawialnych źródeł energii 

Główne  odnawialne źródła energii (OZE) to: słońce, wiatr, woda, biomasy oraz ciepło pozyskiwane z ziemi. W domach jednorodzinnych w Polsce, biorąc pod uwagę warunki geograficzne, można zastosować takie źródła jak: kolektory słoneczne podgrzewające wodę użytkową, ogniwa fotowoltaiczne, przydomowe elektrownie wiatrowe, kotły na biomasę, pompy ciepła, rekuperatory do odzyskiwania energii z wentylacji, odzysk ciepła ze ścieków, gruntowe wymienniki ciepła. Można także połączyć różne OZE i zastosować rozwiązania hybrydowe. Możliwości jest wiele, a inwestycja w te technologie zwraca się nawet po kilku latach użytkowania. 

Małe zmiany w codziennym życiu 

Nie każdy mieszka w domu wolnostojącym, a instalacja urządzeń OZE nie jest tania. Istnieją jednak łatwe sposoby oszczędzania energii, które może wdrożyć w życie każdy z nas.

• Gaś światło w pomieszczeniach, w których nikt nie przebywa.
• Wymień tradycyjne żarówki na LED.
• Odłącz od prądu urządzenia, z których nie korzystasz.
• Wyjmij z kontaktu ładowarki, których nie używasz.
• Wyłączaj sprzęty elektroniczne, zamiast pozostawiać je w trybie czuwania.
• Staraj się jak najrzadziej i najkrócej otwierać lodówkę oraz rozmrażaj ją regularnie.
• Pierz ubrania, dopiero gdy będzie ich tyle, aby zapełnić cały bęben pralki. Korzystaj z programów eco, które wydłużają czas prania, dzięki temu zabrudzenia mogą być wyprane przy możliwie najniższej temperaturze.
• Włączaj zmywarkę wtedy, kiedy cała będzie zapełniona. Dodatkowo zmniejszy to ilość zużywanej wody. 
• Zamontuj ekran zagrzejnikowy, czyli matę redukującą straty ciepła. Odbija on ciepło tak, aby ogrzewać pomieszczenie, a nie ścianę. 
• Gotuj takie ilości wody, jakie wykorzystasz.
• Jeśli stosujesz klimatyzację, upewnij się, że okna i drzwi są szczelnie zamknięte.

To kilka sposobów na oszczędzanie energii. Podzielcie się w komentarzu Waszymi pomysłami!

Źródła

1. Why Is Conserving Energy So Important?
2. Energy conservation
3. Importance of Energy Conservation
4. Odnawialne źródła energii w domu jednorodzinnym
5. Odnawialne źródła energii – Wikipedia, wolna encyklopedia
6. Nowe etykiety energetyczne – działania edukacyjno-informacyjne – Ministerstwo Klimatu i Środowiska – Portal Gov.pl
7. Obszary tematyczne / Środowisko. Energia / Energia / Energia 2020
8. Proekologiczne i prooszczędnościowe zachowania gospodarstw domowych jako konsumentów energii
9. OSZCZĘDZANIE ENERGII I WODY