Pierwszym, a często ostatnim, etapem edukacji finansowej w 🇵🇱 Polsce 🇵🇱 jest przedmiot: podstawy przedsiębiorczości. To z wiedzą uzyskaną na tych lekcjach idziemy w życie.
⠀
Czy faktycznie spełnia on swój cel z zadowalającym rezultatem? W jakiej kondycji jest świadomość finansowa Polaków?

Poziom opanowania materiału sprawdziła Anna Celczyńska. Przeprowadziła badanie [1], sprawdzające świadomość finansową uczniów szkół średnich.
Średni wynik wynosił 47,5%, a mniej niż połowa respondentów (38,6%) przekroczyła próg 50% uzyskanych punktów. Wynik 90% uzyskało ledwie 2,27%.
⠀
Podstawa programowa [2] w polskiej szkole średniej obejmuje tylko jeden rok nauki, a zawiera aż 98 podpunktów z wielu dziedzin, często należących do osobnych nauk. Składają się na nią elementy ekonometrii, mikro- i makroekonomii, analizy ryzyka czy prawa.
Częściową odpowiedzią na niską świadomość finansową jest dyrektywa MiFID II [3] 🇪🇺, która weszła w życie 3 stycznia 2018 r., wprowadzając szereg mechanizmów chroniących konsumenta. W znaczący sposób ograniczyła ona konflikt interesów w świecie finansów, a z perspektywy konsumenta działa w tle jak komputerowy antywirus. Jednakże odpowiedź na nieświadomość finansową, w postaci nowych regulacji, jest jak tabletka na ból głowy, nie leczy przyczyny, lecz objawy.

Jak zatem rozwiązać problem niskiej świadomości finansowej?

🔸 praca u podstaw — im mniejsza świadomość finansowa, tym więcej piramid finansowych, oszustów oraz toksycznych umów kredytowych. Ponieważ szkoła średnia w przeważającej części dostarcza wiedzy ogólnej, to także tę finansową powinna przekazywać w sposób przystępny tak dla przyszłych matematyków, filologów i filozofów, elektryków czy rolników.

🔸 porada specjalisty – zanim zdecydujemy się na kredyt, pożyczkę czy inwestycję, warto zasięgnąć profesjonalnej porady. Tak, jak przed pierwszym treningiem warto skonsultować się z trenerem personalnym, tak przed zaciągnięciem kredytu, warto skorzystać z usług doradcy finansowego.

🔸 czytanie umów — asertywność, przy podpisywaniu umowy jest nie do przecenienia. Nie ulegajmy pospieszaniu, przy podejmowaniu decyzji wiążącej nas na wiele lat. W razie jakichkolwiek wątpliwości zadawajmy pytania do skutku. To doradca powinien w zrozumiały sposób odpowiedzieć na każde z nich, a jeżeli nie potrafi — zmieńmy doradcę. Pamiętajmy, że często to, co może budzić wątpliwości, lub przysporzyć problemów, będzie napisane jaśniejszą, mniejszą czcionką.

🔸 edukacja we własnym zakresie — czytajmy książki, w końcu to na podstawie wiedzy w nich spisanej, powstał świat finansów i to w nich można znaleźć rozwiązanie wielu problemów, jeszcze zanim się one pojawią.
⠀
Subiektywnie możemy polecić na przykład książkę “Finansowy Ninja” Michała Szafrańskiego z Jak Oszczędzać Pieniądze.
Może w tym roku ktoś z was znajdzie ją pod choinką? ⠀
……………
Źródła:
[1] A. Celczyńska „Wiedza finansowa uczniów szkół średnich”, Przedsiębiorczość i Zarządzanie, tom
XX, zeszyt 3, część I. Wydawnictwo SAN, Łódź-Warszawa 2019
[2] Podstawa programowa kształcenia ogólnego, Podstawy przedsiębiorczości, MEN 2019
[3] Dyrektywa 2014/65/EU (dostęp: 07/12/2019)